Kiểm toán độc lập là gì

Kiểm toán độc lập là gì

Kiểm toán là quá trình thu thập và đánh giá, xác thực các bằng chứng liên quan đến thông tin tài chính của doanh nghiệp, tổ chức nhằm xác định và báo cáo mức độ phù hợp giữa các thông tin đó đối với các chuẩn mực đã được thiết lập.

Hiểu đơn giản, kiểm toán là việc kiểm tra, xác minh tính trung thực của báo cáo tài chính, qua đó cung cấp những thông tin chính xác nhất về tình hình tài chính của doanh nghiệp, tổ chức. Trong đó, báo cáo tài chính bao gồm bảng cân đối kế toán, báo cáo thu nhập, báo cáo thay đổi vốn chủ sở hữu, báo cáo lưu chuyển tiền tệ, các chính sách kế toán quan trọng và các thuyết minh khác.

Ngành kiểm toán có sức ảnh hưởng rất lớn đến nhiều đối tượng, không chỉ đối với chủ thể doanh nghiệp được kiểm toán mà còn là căn cứ quan trọng của những nhà đầu tư đang quan tâm đến tình hình tài chính. Báo cáo tài chính còn là cơ sở pháp lý để xác định trách nhiệm và nghĩa vụ của một tổ chức đối với cơ quan nhà nước.

>>> Xem thêm: Dịch vụ kiểm toán độc lập tại tỉnh Bến Tre

Nội dung chính

Kiểm toán gồm những loại nào?

3 hình thức kiểm toán phổ biến

Xét về hình thức kiểm toán, có 3 loại kiểm toán gồm:

Kiểm toán nhà nước

Kiểm toán nhà nước được thực hiện bởi cơ quan kiểm toán Nhà nước, tiến hành theo luật định và không thu phí, thông thường đối tượng được kiểm toán là những doanh nghiệp nhà nước.

Kiểm toán độc lập

Đây là hình thức kiểm toán được thực hiện bởi các kiểm toán viên thuộc các công ty độc lập chuyên cung cấp dịch vụ kiểm toán. Nhiệm vụ chính của các kiểm toán viên là kiểm toán những báo cáo tài chính, các công ty độc lập có thể sẽ cung cấp một số dịch vụ khác về tài chính và kinh tế, tùy thuộc theo yêu cầu của khách hàng. Các công ty kiểm toán này nhận được sự tin cậy của bên thứ ba hoặc nhà đầu tư.

Kiểm toán nội bộ

Kiểm toán nội bộ là những kiểm toán viên trong chính nội bộ của công ty, tổ chức. Việc kiểm toán được thực hiện theo yêu cầu của ban Quản trị hoặc Ban Giám đốc. Kiểm toán nội bộ thường được áp dụng trong nội bộ công ty mà ít nhận được sự tin cậy từ bên ngoài do người thực hiện kiểm toán là nhân viên trong công ty và làm việc dưới sự chỉ đạo của cấp trên.

>>> Xem thêm: Công ty kiểm toán độc lập tại Cà Mau

Vai trò của kiểm toán độc lập là gì?

Ngành Kiểm toán độc lập Việt Nam bước sang giai đoạn phát triển mới, với sự ảnh hưởng sâu rộng của việc tiếp tục đàm phán và thực thi các hiệp định thương mại song phương và đa phương… Trước xu thế hội nhập của nền kinh tế nói chung và phát triển của thị trường chứng khoán nói riêng, cùng với các yêu cầu ngày càng cao về tuân thủ, minh bạch thông tin tài chính, quản lý của DN… đang tạo ra không ít cơ hội và thách thức cho DN kiểm toán độc lập, đặc biệt là các DN trong nước trong việc cạnh tranh khách hàng, nâng cao chất lượng, tạo dựng thương hiệu, phát triển nguồn nhân lực…

Để các DN kiểm toán trong nước nói riêng và thị trường dịch vụ kiểm toán độc lập nói chung phát triển nhanh và bền vững, đáp ứng yêu cầu đổi mới, hội nhập, đủ sức cạnh tranh trên thị trường, cần chú trọng một số giải pháp sau:

Về phía cơ quan quản lý

Thứ nhất, đẩy mạnh hoạt động của các tổ chức nghề nghiệp về kiểm toán, nhằm thúc đẩy quản lý nghề nghiệp, hỗ trợ phát triển thị trường dịch vụ kiểm toán độc lập. Trong những năm qua, VACPA đã trở thành cầu nối giữa cơ quan quản lý nhà nước (Bộ Tài chính) với các DN kiểm toán, cũng như các kiểm toán viên hành nghề…

Tuy nhiên, trong thời gian tới, các cơ quan quản lý cần khắc phục khó khăn để triển khai hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát chất lượng dịch vụ của các công ty kiểm toán độc lập, góp phần nâng cao vai trò và năng lực quản lý Nhà nước về lĩnh vực kiểm toán nói chung và kiểm toán độc lập nói riêng. Đồng thời tiếp tục cập nhật chuẩn mực kiểm toán quốc tế, đảm bảo tuân thủ chuẩn mực kiểm toán quốc tế.

Trước xu hướng hội nhập sâu rộng trong thời gian tới, cần chú trọng thúc đẩy tăng cường hội nhập quốc tế, tạo dựng mối liên hệ chặt chẽ, thừa nhận lẫn nhau giữa Việt Nam và các quốc gia trong khu vực, trên thế giới và các tổ chức quốc tế; Chủ động tham gia vào quá trình xây dựng các chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tể, chuẩn mực kế toán công quốc tế, chuẩn mực kiểm toán quốc tế thông qua các diễn đàn trong khu vực và trên thế giới, đặc biệt chú ý đến tiếp tục cập nhật chuẩn mực kiểm toán quốc tế, đảm bảo tuân thủ chuẩn mực kiểm toán quốc tế…

>>> Xem thêm: https://caf-global.com/dich-vu-kiem-toan-tai-ca-mau/

Về phía doanh nghiệp

Hiện nay, trong các dịch vụ mà các công ty kiểm toán độc lập cung cấp thì dịch vụ kiểm toán và soát xét báo cáo tài chính (bao gồm kiểm toán báo cáo tài chính năm, báo cáo quyết toán giá trị công trình xây dựng cơ bản, quyết toán hợp đồng kinh tế,…) chiếm số lượng lớn nhất.

Đặc biệt, kể từ khi Luật Kiểm toán độc lập ra đời, đối tượng bắt buộc phải kiểm toán báo cáo tài chính năm được mở rộng hơn, bao gồm công ty đại chúng, tổ chức phát hành, công ty chứng khoán, công ty bảo hiểm, ngân hàng, DN có vốn đầu tư nước ngoài, DNNN và DN có trên 20% vốn góp của Nhà nước… càng mở ra cơ hội phát triển cho ngành kiểm toán độc lập. Trước sự đa dạng hóa các dịch vụ kiểm toán các doanh nghiệp kiểm toán độc lập cần nâng cao chất lượng của đội ngũ kiểm toán viên tại các DN. Thực tiễn trên thế giới cho thấy, nguồn nhân lực đóng vai trò quan trọng nhất, tạo nên thương hiệu, uy tín và nguồn khách hàng ổn định cho công ty kiểm toán và được coi là quyết định sự thành công bền vững của mỗi công ty. Do vậy, việc tuyển chọn, đào tạo bồi dưỡng chất lượng cho đội ngũ kiểm toán viên là vô cùng cần thiết. Bên cạnh việc quan tâm đến công tác đào tạo bồi dưỡng, các DN kiểm toán độc lập cần phối hợp với các hãng kiểm toán lớn quốc tế, các tổ chức nghề nghiệp để có chương trình đào tạo phù hợp, gắn với chuẩn mực quốc tế.

Bên cạnh đó, cần xây dựng được môi trường và tác phong làm việc chuyên nghiệp, đề cao việc thực hiện các chuẩn mực đạo đức của các kiểm toán viên. Chất lượng dịch vụ kiểm toán không chỉ ảnh hưởng bởi những kiến thức, kinh nghiệm của người làm kiểm toán, mà còn ảnh hưởng rất lớn của đạo đức kiểm toán viên.

Và cuối cùng là vấn đề hành lang pháp lý cho hành nghề kiểm toán dù đã hoàn thiện, song để kiểm toán viên đi đúng hành lang đó, thì khâu quản lý, giám sát chất lượng hành nghề kiểm toán cần phải được thực hiện nghiêm, có hiệu lực và hiệu quả.